Φυλές της Αφρικής, Β΄ γυμν. Θεάτρου

Επιμέλεια παρουσίασης: Λάμπρος Κατσούλης, 20/1/2022

Κένυα: Μουσική και Χορός

D.-I. Z.-I. (Β Θεάτρου), 2 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο:AFRICAN TRADITIONAL DANCE CHOREOGRAPHY…

Το συγκεκριμένο βίντεο απευθύνεται γενικά στην Αφρικάνικη κουλτούρα. Πραγματοποιήθηκε στις 28 Νοε 2018 από την ομάδα χορευτών αλλά και μουσικών. Κανάλι Youtube: Wale Wale, Kenya. Δεν είναι επαγγελματίες αλλά κάποιοι κάτοικοι/ γείτονες. Ο βιντεογράφος δεν είναι τουρίστας αλλά και αυτός όπως και οι άλλοι είναι ένας κάτοικος. Χαρακτηριστικά οι μουσικοί κάθονται πίσω από τους χορευτές παίζοντας τον ρυθμό του τραγουδιού με παραδοσιακά κρουστά μουσικά όργανα, ενώ από μπροστά έξι κορίτσια χορεύουν και τραγουδάνε. Μπορούμε επίσης να παρατηρήσουμε πως την μία τραγουδάει το κορίτσι πίσω αριστερά και μετά απαντάνε όλα τα άλλα πέντε κορίτσια.

Τα μουσικά όργανα και οι μουσικοί

Παρατηρώντας το βίντεο μπορούμε να δούμε πως τα μουσικά όργανα παίζονται μόνο από αγόρια. Τα όργανα τα οποία περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο βίντεο είναι τα εξής:

1. Τουμπερλέκι: Ένα παραδοσιακό αραβικό κρουστό μουσικό όργανο φτιαγμένο από ξύλο και ύφασμα. Το βλέπουμε σε μουσικές τελετές, γάμους και όλων των ειδών γιορτές. Στο συγκεκριμένο βίντεο το κρατάει το αγόρι το οποίο κάθεται στην μέση και σε καρέκλα επειδή το συγκεκριμένο όργανο συνηθίζεται να παίζεται ενώ είσαι καθιστός.
2. Bass drum: είναι ένα κρουστό όργανο το οποίο ακούγεται πιο μπάσο από το τουμπερλέκι και είναι μεγαλύτερο σε μέγεθος αλλά και πιο στρογγυλό. Είναι επίσης ξύλινο με ύφασμα αλλά σε αντίθεση με το τουμπερλέκι παίζεται με ξυλάκια.

Τα δύο παραπάνω μουσικά όργανα είναι τα βασικά από το συγκεκριμένο βίντεο από την στιγμή που παίζουν τον βασικό ρυθμό και ακούγονται περισσότερο από τα άλλα.

Το στυλ της μουσικής

Στην Αφρική υπάρχει το είδος μουσικής του διαλόγου, όπως μπορούμε να το περιγράψουμε, καθώς ένα άτομο είναι σαν να κάνει μια ερώτηση την οποία οι άλλοι απαντάνε. Τα τραγούδια τους, όπως και οι χοροί τους, κρύβουν ένα μήνυμα το οποίο βγάζουν μέσα απ’ την καρδιά τους και φαίνεται το πόσα σημαίνει για αυτούς. Για αυτόν τον λόγο σε κάθε χορό και τραγούδι τους, δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους.

Σχόλια

Προσωπικά από την ερευνά που έχω κάνει, έχω συνειδητοποιήσει ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν το τραγούδι στην καρδιά τους. Για αυτόν κι όλας τον λόγο όλα τους τα τραγούδια έχουν ένα νόημα. Τραγουδάνε όλοι μαζί και κανένας δεν ντρέπεται να τραγουδήσει επειδή έχουν δουλέψει τόσο στο τραγούδι που πλέον ξέρουν πολύ καλά πώς να χρησιμοποιούν σωστά την φωνή τους. Όπως στο τραγούδι, έτσι και στον χορό κανείς δεν μένει έξω από τον χορό. Όλοι μαζί χορεύουν και τραγουδάνε δείχνοντας την ομαδικότητα που κατέχει η φυλή τους. Οι ενδυμασίες τους κατέχουν έντονα χρώματα και σχέδια, κυρίως σε γιορτές και πανηγύρια. Τα ρούχα είναι πάντα χειροποίητα. Φτιαγμένα το καθένα με πολύ αγάπη.

Ζάμπια: Ζουλού

B. A. (Β Θεάτρου), 12 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Originally African Zulu wedding from South Africa

Στο βίντεο βλέπουμε την φυλή Ζουλού, η οποία φαίνεται να είναι εντοπισμένη στη νότια Αφρική και πιο συγκεκριμένα στην Ζάμπια. Άλλα μέρη που η συγκεκριμένη φυλή εντοπίζεται είναι επίσης σε χώρες τις βόρειας Αφρικής πχ. Ζιμπάμπουε και Μοζαμβίκη. Το βίντεο είναι ένα απόσπασμα από τη διάρκεια γλεντιού ενός γάμου, καθώς όλο το πλήθος φαίνεται ξεσηκωμένο και χαρούμενο ενώ τραγουδάνε και χορεύουν.

• Οι Ζουλού γενικότερα, λατρεύουν τον πρωτόγονο τρόπο ζωής. Στη γλώσσα τους το όνομά τους σημαίνει «ουρανός». Αγαπούν τα στολίδια και τα φανταχτερά ψεύτικα κοσμήματα, όμως φορούν όσα λιγότερα, καθώς τα ρούχα εμποδίζουν τις κινήσεις τους. Επιπλέον, κυκλοφορούν γυμνοί ή ημίγυμνοι.
• Όσον αφορά τη θρησκεία, πιστεύουν ότι τα πνεύματα ενσαρκώνονται στα ζώα, τα οποία και αντιμετωπίζουν ως θεούς. Είναι αλλιώς φετιχιστές.

Ιστορία

Εξίσου σημαντικό πρόσωπο για την ιστορία των Ζουλού, είναι ο βασιλιάς Σάκα, γιος του βασιλιά των Ζουλού ο οποίος πριν γίνει βασιλιάς δεν πολέμησε μόνο χάρη του λαού του, αλλά πολέμησε και δίπλα στον βασιλιά της μέδουσας, έναν κοντινό λαό. Δολοφονήθηκε από τους ετεροθαλείς αδελφούς του, Ντινγκάνε και Μλανγκάνα προκειμένου να πάρουν αυτοί τον βασιλικό θρόνο.

Η μουσική των Ζουλού

Το μουσικό στυλ του βίντεο είναι παραδοσιακό για εκείνους καθώς, στο συγκεκριμένο βίντεο, παράγουν μουσική μόνο με τις φωνές τους και με τον ήχο του χτυπήματος των ποδιών τους στο έδαφος. Ο λόγος που ο ήχος από το πάτημα του χώματος είναι τόσο έντονος, είναι επειδή εάν παρατηρήσουμε στο βίντεο, θα προσέξουμε στα πόδια τους, έχουν σχεδόν όλοι δεμένα μαράκες ακόμα και αυτοί που φοράνε σανδάλια. Ο ήχος είναι επίσης δυνατός γιατί το πλήθος είναι συγχρονισμένο, πράγμα το οποίο συνεπάγει και το όμορφο ακουστικά αποτέλεσμα του τραγουδιού. Όσο όμορφο και πρωτότυπο και να είναι το ζητούμενο, αυτό το είδος μουσικής και ζωής, φυσικά, δεν είναι συνηθισμένο σε άλλες χώρες, με εξαίρεση της Αφρικής, διότι θα θεωρούταν περίεργο, μη-αποδεκτό και αφύσικο στα μάτια της δικής μας κοινωνίας.

Νότια Αφρική: Zulu

Γ. Η. (Β Θεάτρου), 6 Δεκεμβρίου 2022

Βίντεο: Zulu Tribal Dance in South Africa

Οι Ζουλού είναι ένας λαός που μιλάνε τη γλώσσα Nguni. Ζουν στην KwaZulu-Natal στην νότια Αφρική. Με βάση την κουλτούρα, μοιάζουν με τους Swazi και Xhosa. Οι Ζουλού είναι ο μεγαλύτερος με βάση τον πληθυσμό λαός, με 9.000.000 περίπου άτομα.

Περιγραφή του βίντεο

Στο βίντεο, παρατηρούμε διάφορα στοιχεία για τον πολιτισμό τους. Οι Ζουλού φαίνονται να είναι ένας φιλικός και ειρηνικός λαός. Επιπλέον, θεωρώ ότι είναι και πολύ κοντά μεταξύ τους και δεν έχουν έχθρες.

• Στο βίντεο βλέπουν και τα ιδιαίτερα ρούχα που φοράνε. Έχουν τον δικό τους σχεδιασμό και αρκετά σχέδια και χρώματα. Εκτός από τον ιδιαίτερο ρουχισμό τους, φορούν κι διάφορα αξεσουάρ, όπως καπέλα, για παράδειγμα.

• Στην αρχή του βίντεο, τους βλέπουμε παραταγμένους σε μια σειρά και εξέχει μονάχα ένας, μάλλον ο αρχηγός τους. Αρχικά, χρησιμοποιούν την τεχνική της “Ερώτησης-Απάντησης”. Είναι μια γνωστή τεχνική, που αρχικά, ένα άτομο απαγγέλει κάτι, (έναν στίχο, μια στροφή ή είτε και μια λέξη) και μετά οι υπόλοιποι αντιγράφουν οτιδήποτε είπε.

• Σιγά – σιγά, όπως το βίντεο κυλάει, οι Ζουλού αρχίζουν εκτός από να τραγουδάνε, να χορεύουν κιόλας. Αρχίζουν να σχηματίζουν διάφορα σχήματα και να κάνουν πολλές χορευτικές κινήσεις.

• Πιστεύω πως πιο μετά, μαζεύονται και άλλοι άνθρωποι της φυλής των Ζουλού και συμμετέχουν στο δρώμενο. Όλοι μαζί παρουσιάζουν κάτι που παρομοιάζεται και με μια χορογραφία, με μουσική από τοπικά παραδοσιακά όργανα να παίζει και μελωδίες να τραγουδιούνται από τα στόματα των Ζουλού.

• Οι χορευτικές κινήσεις τους δεν είναι μικρές, αλλά μεγάλες, καθώς τεντώνουν τα άκρα τους με δύναμη ή κάνουν διάφορους κυματισμούς με το σώμα τους.

• Καθώς περνάει η ώρα, φαίνεται λες και διασκεδάζουν όλο και περισσότερο. Όλοι μαζί, περνούν καλά και χαίρονται, καθώς βρίσκονται όλοι μαζί ενωμένοι.

Με όλα αυτά τα δεδομένα, θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τους Ζουλού, λέγοντας ότι αν και δεν είναι “μπροστά” σε σχέση με την τεχνολογία, είναι ικανοί στο να είναι ευτυχισμένοι και να αγαπάνε ο ένας τον άλλον.

Ουγκάντα, Μπαγκάντα

Γ. Σ. (Β Θεάτρου), 15 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Uganda - Luganda Traditional Dance

Στοιχεία του βίντεο Uganda - Luganda Traditional Dance

• Παρακολουθούμε μια τελετή καλωσορίσματος,
• πραγματοποιείται στην περιοχή Μπουγκάντα της Ουγκάντας.
• Ανεβάστηκε στο Youtube στις 15 Ιουλίου 2012.
• Η χορωδία της φυλής Μπαγκάντα συνοδεύει τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Kasaali που τραγουδούν και χορεύουν τον παραδοσιακό χορό Κιγκάντα.
• Βιντεοσκοπεί η Αμερικανίδα δασκάλα και γεωγράφος Susan Owens.

Ουγκάντα

Η Ουγκάντα βρίσκεται στο κεντρικό αφρικανικό οροπέδιο,στον ισημερινό. Οι κάτοικοι της περιοχής της Ουγκάντας ήταν κυνηγοί και τροφοσυλλέκτες μέχρι περίπου 1.700 με 2.300 χρόνια πριν, όταν πληθυσμοί Μπαντού, πιθανόν από την κεντρική Αφρική, μετανάστευσαν στα νότια τμήματα της χώρας.

Η Ουγκάντα έχει πολύ νεαρό πληθυσμό: η διάμεση ηλικία στα 16 χρόνια είναι η χαμηλότερη στο κόσμο. Η πιο ευρέως ομιλούμενη τοπική γλωσσά είναι η Λουγκάντα. Επίσης, στη χώρα ομιλείται μια τοπική παραλλαγή της αγγλικής.

Μουσική

Στα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούνται στην Ουγκάντα κύρια θέση έχουν τα κρουστά μουσικά όργανα. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ρυθμός είναι βασικό στοιχείο στην παραδοσιακή μουσική και πολλές φορές είναι πιο σημαντικός και από τη μελωδία.

Τα παιδιά στο βίντεο χορεύουν ένα χορό κοινωνικής συγκέντρωσης του λαού Baganda. Αυτό συνηθίζεται και στις σχολικές τελετές. Η πολυπληθής χορωδία απόλυτα συγχρονισμένα, τραγουδάει “πίσω” από τον κεντρικό τραγουδιστή που μαγεύει με την φωνή του τους ακροατές, ενώ τα τύμπανα ηχούν μαζικά, παραδοσιακά και ωθούν τους μικρούς χορευτές να κουνηθούν στον έντονο ρυθμό τους. Οι μικροί χορευτές κινούνται έντονα στο ρυθμό των τυμπάνων. Φορούν φούστες μακριές με μεγάλες φούντες στο πίσω μέρος, ώστε να κάνουν τις κινήσεις να δείχνουν πιο έντονες. Το ίδιο και η τραγουδίστρια. Αντίθετα τα μέλη της χορωδίας είναι ντυμένα με παραδοσιακές χρωματιστές κελεμπίες, ενώ οι τυμπανιστές φορούν λευκή κελεμπία. Ο συνδυασμός ήχου και κίνησης μαγεύει τον θεατή και του δημιουργεί την επιθυμία να δει το βίντεο ξανά και ξανά.

Πηγές - Σύνδεσμοι

https://www-face–music-ch.translate.goog/instrum/uganda_danceen.htm

https://en-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Music_of_Uganda…

https://musicmagda.weebly.com/10-taualphaxiiotadeltaepsilonupsilonomicronnutaua…

https://loschampicos.wixsite.com/loschampicos/single-post/…

Κένυα: Φυλές

Δ.-Ντ. Α. (Β Θεάτρου), 11 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο KENYAN TRADITIONAL MUSIC

Το παραπάνω βίντεο, μας δείχνει τις παραδόσεις διάφορων φυλών της Κένυας, όπου βρίσκεται στα ανατολικά της Αφρικής. (Taita, Endorois, Kuria, Pokomo, Marakwet, Akamba, Agikuyu, Taveta, Meru, Pokot, Dasanach, Illchamus, Teso, Orma, Akamba, Wa- Sanye, Wardei, Chonyi, Kuria, Chonyi, Marakwet ).

Πολιτιστικά στοιχεία από το βίντεο

Η αφρικανική κουλτούρα, συνδέεται με τη μόδα, την ομορφιά και το στυλ. Όπως παρακολουθήσαμε και στο βίντεο, τα ρούχα τους διαφέρουν από τα δικά μας. Είναι γεμάτα με χρώματα και σχέδια. Σε κάποιες φυλές, έχουν ζωγραφισμένα πάλι με έντονα χρώματα, στα πρόσωπα τους διάφορα σχέδια, συνήθως γραμμές και κύκλους. Επιπλέον, στα κεφάλια τους βάζουν μαντίλια και καπέλα. Μερικοί είναι ξυπόλυτοι ενώ άλλοι φοράνε σανδάλια.

Οι συνθήκες τους ανάγκασαν να προσαρμοστούν σε έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Αυτό δεν σημαίνει πάντα πείνα και φτώχεια (παρόλο που αυτά αποτελούν κάποιους από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της διαμόρφωσης της καθημερινότητας τους), αλλά και στο γεγονός της ομαδικότητας και της συνεργασίας τους.

Ως αναφορά για το βίντεο, όπως και στην Ελλάδα, όπου ακολουθούμε διάφορα έθιμα και παραδόσεις, πχ. οι παραδοσιακοί χοροί, κι έχουμε κάποιες μετρημένες και συγκεκριμένες μέρες που σηματοδοτούν κάτι (συνήθως ένα σημαντικό γεγονός), έτσι και σε αυτές τις χώρες ισχύει το ίδιο. Βέβαια έχουμε διαφορετικά έθιμα, όπως και διαφορετικές κουλτούρες.

Τα όργανά τους είναι αυτοσχέδια, και συνήθως κατασκευασμένα από ξύλο και φυσικά υλικά. Επιπλέον, χρησιμοποιούν το σώμα τους ως όργανο μουσικής, πχ. χτυπάνε ρυθμικά παλαμάκια. Στην φυλή Kuria συγκεκριμένα, όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε, φορούν αυτοσχέδια παπούτσια όπου παράγουν ήχο και ταυτόχρονα χορεύουν. Χορεύουν συγχρονισμένα και ρυθμικά. Σχεδόν, όλες οι φυλές χρησιμοποιούν την φωνή τους δηλαδή τραγουδάνε όλοι μαζί με ρυθμό. Κάποια άλλα όργανα που συναντάμε συχνά, αλλά γνωρίζουμε ήδη από την χώρα μας, είναι οι μαράκες, τα τύμπανα και τα πνευστά.

Σομαλία: Σομαλοί

Ι.-Ι. Χ. (Β Θεάτρου), 19 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Hasan Gure - “Somali Freedom Song”

• Καλλιτέχνες: Ο Χασάν Γκούρ είναι μουσικός, κοινωνικός λειτουργός, κοινοτικός μελετητής και Σομαλός μετανάστης αφοσιωμένος στη διατήρηση του σομαλικού πολιτισμού και των παραδόσεων στις ΗΠΑ.

• Κανάλι: Smithsonian Folkways

Σομαλία

Οι Σομαλοί είναι μια φυλή της ανατολικής Αφρικής. Η Σομαλία συνορεύει στα βορειοδυτικά της με την Αιθιοπία στα δυτικά της με το Τζιμπουτί και στα νοτιοδυτικά της με την Κένυα.

Κουλτούρα και πολιτισμός

Τα σομαλικά και τα αραβικά είναι οι επίσημες γλώσσες της Σομαλίας. Παράλληλα, στη Σομαλία ομιλούνται τα ιταλικά και τα αγγλικά. Το Ισλάμ είναι η επίσημη θρησκεία της Σομαλίας. Κανένας νόμος που δεν είναι σύμφωνος με τις βασικές αρχές της σαρία δεν μπορεί να θεσπιστεί.

Η Σομαλία είναι μια ομοσπονδιακή κοινοβουλευτική δημοκρατία. Ο Πρόεδρος της Σομαλίας είναι ο αρχηγός του κράτους και ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και είναι αυτός που επιλέγει τον πρωθυπουργό που θα ενεργεί ως επικεφαλής της κυβέρνησης. Το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Σομαλίας αποτελείται από τη Γερουσία (Άνω Βουλή) και τη Βουλή του Λαού (Κάτω Βουλή), τα μέλη των οποίων εκλέγονται για θητεία τεσσάρων ετών.

Ένα ενδιαφέρον γεγονός είναι ότι σε αυτές τις χώρες αντί να οδηγούν στα αριστερά όπως εμείς, οδηγούν στα δεξιά

Τι γιορτάζουν;

Το τραγούδι γιορτάζει την απελευθέρωση της Σομαλίας, η οποία γιορτάζεται στις έξι Ιουλίου. Το καλοκαίρι του 1960, η Βρετανική Σομαλιλάνδη και η Ιταλική Σομαλιλάνδη απέκτησαν ανεξαρτησία και ενώθηκαν για να γίνουν η Δημοκρατία της Σομαλίας, η οποία διήρκεσε μέχρι το 1969. Ηχογραφημένο στη σύντομη περίοδο σχετικής ειρήνης μετά την ανεξαρτησία, το Freedom Songs of the Somali Republic είναι μια συλλογή αυθεντικών λαϊκών τραγουδιών της Σομαλίας, που μιλούν για μια νέα ελπίδα ενώ υποστηρίζουν τη συνεχή αλλαγή. Αυτό το τραγούδι είναι ένα από αυτά.

Μουσική και όργανα

Το πρώτο όργανο που βλέπουμε ονομάζεται Λαούτο. Στην προκείμενη περίπτωση το Λαούτο είναι η βασική πηγή μουσικής και μελωδίας μας. Έπειτα το τραγούδι συνοδεύεται από αλλά δυο όργανα. Τα όργανα αυτά είναι κρουστά και μας βοηθούν να διατηρείται ο ρυθμός. Το μεγάλο ονομάζεται τύμπανο ενώ το πιο μικρό ονομάζεται τουμπερλέκι. Η Σομαλία όπως κι κάθε άλλη χώρα έχει ένα μοναδικό τρόπο έκφρασης της μουσικής της. Η μελωδία είναι απαλή και παιχνιδιάρικη ενώ παράλληλά διατηρεί ένα σταθερό ρυθμό.

Πηγές - σύνδεσμοι

https://el.wikipedia.org/wiki/Σομαλια

https://folkways.si.edu/abdullah-kershi-and-ahmed-sherif/the-freedom…

Κάποιες από τις πληροφορίες βρέθηκαν κάτω από την περιγραφή του βίντεο και μεταφράστηκαν από εμένα.

Κένυα, Τανζανία: Μασσάι 

Μ. Μ. (Β Θεάτρου), 14 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο:

Στη νοτιοδυτική Κένυα στη Τανζανία κατοικεί η φυλή Massai. Ζουν σε νομάδες και εργάζονται ως κτηνοτρόφοι κι διανύουν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις για να εφοδιαστούν με νερό κάτι που κάνουν με βοήθεια από τις αγελάδες τους. Ουσιαστικά το Massai είναι ένας γλωσσικός όρος που αναφέρεται σε ομιλητές αυτής της ανατολικής, σουδανικής γλώσσας που προέρχεται από την οικογένεια γλωσσών της Νιλο-Σαχάρας.

Τα παιδιά της φυλής Massai μένουν στο σπίτι με τους γονείς τους μέχρι να φτάσουν στην εφηβεία, οπότε εισάγονται στα πρώτα στάδια της αρρενωπότητας μέσω μίας τελετουργικής τελετής περιτομής ονόματι Emuratta. Αυτό βέβαια ισχύει μόνο για τα αγόρια της φυλής καθώς σε αντίθεση οι γυναίκες δεν έχουν τη δική τους ηλικιακή ομάδα αλλά έχουν άλλες δικές τους τελετές στο ταξίδι τους προς την ενηλικίωση. Μόνο τα αγόρια που ολοκληρώνουν επιτυχώς το Emuratta προάγονται στο επόμενο επίπεδο ονόματι junior moran. Έπειτα οι νέοι moran θα μεταφερθούν σε ένα μανιάττα όπου θα μείνουν για 10 χρόνια.

Το adumu, γνωστό και ως «ο χορός του άλματος», είναι μια τελετή που μπορεί να αναγνωρίσει το Maasai. Για τους Μασάι, το adumu είναι απλώς μια από τις πολλές τελετουργίες που συνθέτουν το Eunoto, το γεγονός στο οποίο οι morani, ή νεότεροι πολεμιστές, προχωρούν στην ανδρική ηλικία. Οι εορτασμοί Eunoto μπορεί να διαρκέσουν έως και δέκα ημέρες και περιλαμβάνουν τραγούδι, μια πορεία μπροστά σε ηλικιωμένους πολεμιστές, μια τελετουργική σφαγή αγελάδων και την πρώτη γεύση αλκοόλ, το οποίο συνήθως παράγεται από ζυμωμένες ρίζες αλόης και μέλι.

Δεν υπάρχουν τύμπανα, μόνο φωνές ως όργανα και ρυθμός. Καθώς οι άντρες πλησιάζουν, η ένταση των ψαλμωδιών τους αυξάνεται, η ένταση της κίνησής τους αυξάνεται, συγκλίνοντας σε σταθερό ρυθμό. Πάνω, λυγίστε, εμπρός. Πάνω, λυγίστε, εμπρός. Ένας ανθρώπινος παλμός, ένας ανθρώπινος παλμός που φτάνει στα κόκαλα κάποιου ακόμα και όταν διασχίζει την ύπαιθρο. Καθώς οι άνδρες πλησιάζουν το πλήθος μέσα στον κύκλο του μαντρί, νεαρές γυναίκες ξεκινούν να τραγουδούν.

Οι Μητέρες τραγουδούν για το θάρρος των γιών τους. Όπως στις περισσότερες φυλές της Αφρικής ο ρυθμός του τραγουδιού βασίζεται στην ερώτηση-απάντηση και στο άκουσμα των διαφορετικών ρυθμικών σχημάτων. Το τραγούδι των Μασάι ενώ είναι αρκετά ιδιαίτερο έχει πολλές ομοιότητες με τη μουσική των υπόλοιπων φυλών της Αφρικής. Καταρχήν αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής των Μασάι καθώς είναι συνδεδεμένο με την ενηλικίωση των αγοριών της φυλής. Επιλέον όλοι οι άνθρωποι της φυλής ανεξαιρέτως φύλου λαμβάνουν ενεργό ρόλο σε αυτό καθώς είναι μέρος της μουσικής ζωής της κοινότητας.

Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η μουσική των Μασάι έχει τα χαρακτηρίστηκα της αφρικάνικης μουσικής, κι ας μην χρησιμοποιεί όργανα, η ρυθμική βάση του τραγουδιού είναι συμβατή με την δομή του ρυθμού που διαβάσαμε και στο βιβλίο. Αν ποτέ βρεθείτε σε σαφάρι στην νοτιοδυτική Κένυα ίσως να σταθείτε τυχεροί και να τους δείτε να χορεύουν και να τραγουδούν στο adumu.

Κένυα: Maasai

Μ. Μ. (Β Θεάτρου), 12 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Maasai Mara Music Festival at Sekenani Primary School

Η εργασία μου περιστρέφεται γύρω από τη παραδοσιακή μουσική της φυλής των MAASAI κάτι το οποίο παρακολουθούμε μέσα από το βίντεο: Maasai Mara Music Festival at Sekenani Primary School. Ουσιαστικά μέσα από αυτό το βίντεο βλέπουμε το φεστιβάλ μουσικής των Maasai το οποίο παίρνει τόπο σε ένα Δημοτικό σχολείο του Sekenani της Κένυας τον Μάιο του 2016. Το βίντεο αυτό έχει δημοσιευθεί από το κανάλι “100 Ηumanitarians”.

Μαασάι

Οι Μασσάι ή οι Μαασάι είναι μία νειλοχαμητική φυλή, που κατοικεί στην νοτιοδυτική Κένυα, στη Βόρεια Τανζανία και μία μικρή ομάδα στη βορειο-κεντρική Κένυα, βόρεια του όρους Κένυα, δίπλα στην συγγενική τους φυλή τους Σαμπούρου.

Κατάγονται από το Σουδάν, όπως όλες οι νειλοτικές φυλές, από την ανατολική περιοχή του Νείλου απ’ όπου και μετανάστευσαν παλιότερα προς τα νοτιοανατολικά, προς τα σημερινά εδάφη κατοίκησης. Ασχολούνται με την κτηνοτροφία, διανύουν μεγάλες αποστάσεις με τις αγελάδες τους για να βρουν νερό και είναι φημισμένοι για τις πολεμικές τους ικανότητες. Οι άνδρες πολεμιστές βάφουν τα μαλλιά τους με μια ειδική κόκκινη βαφή (ώχρα), φτιαγμένη ίσως από μια ουσία που βγαίνει από κάποιο φυτό της περιοχής. Είναι του μαύρου χρώματος και συνήθως φορούν δέρματα ζώων. Τα ήθη και τα έθιμα των Μασάι διαφέρουν πολύ από τις υπόλοιπες φυλές των ανθρώπων. Αρχικά κάθε άντρας Μασάι έχει το δικαίωμα να παντρεύεται 7-10 γυναίκες. Για να παντρευτεί προσφέρει σαν προίκα μία ή περισσότερες αγελάδες κι όσες αγελάδες έχει στην κατοχή του τόσο πιο πολλές γυναίκες μπορεί να παντρευτεί και τόσο πιο ισχυρός είναι στην κοινωνία των Μασάι. Επιπλέον η δύναμή τους δεν εξαρτάται μόνο από τις αγελάδες αλλά και από πόσα παιδιά αποκτούν.

Η τελετή

DESCRIPTION από το ίδιο βίντεο και από ένα ακόμη της ίδας φυλής: > We attended the Maasai Mara Music Festival at Sekenani Primary School in May 2016 and it was an amazing experience! (Παρακολουθήσαμε το μουσικό φεστιβάλ…και ήταν μια συναρπαστική εμεπιρία!)

Άλλο βίντεο ίδιας φυλής: A Maasai Folksong performed by Najile Boys’ High School during the KenyaMusicFestival 2014.

Σχολιασμός βίντεο

Υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλο ενδιαφέρον τόσο στη φορεσιά τους, στο αντικείμενο που κρατούν καθώς χορεύουν τόσο και στην μελωδία την οποία μπορώ να θεωρήσω κατιούσα με βηματική κίνηση και σε αυτήν την περίπτωση πηδήματα. Όσο τραγουδούν μπορώ να πω πως έχουν έναν σταθερό ρυθμό και ταξινομείται ανάλογα με τον τονισμό στο ισχυρό μέρος. Όσον αφορά το τραγούδι είναι ομαδικό και παρατηρώ πως ένας από τους τραγουδιστές αλλάζει τα λόγια σε κάποια σημεία κι έτσι η εκτέλεση γίνεται ένα θέμα με πολλές παραλλαγές.

Επίλογος

Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η δομή της συγκεκριμένης μουσικής: μελωδία (περιλαμβάνει βηματική κίνηση και πηδήματα), ρυθμός (σταθερός και ταξινομείται στο ισχυρό μέρος) και το τραγούδι(ομαδικό) δεν διαφέρουν από αυτά του βιβλίου μας.

Λινκ πληροφοριών και βίντεο

el.wikipedia.org/wiki/Μασσάι

https://schoolpress.sch.gr/lykeioneasartakis/?p=1783

Νότια Αφρική, Ντέρμπαν: Ζουλού

Μπ. Ε. (Β Θεάτρου), 11 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Zulu Tribal Dance in South Africa

• Προέρχεται από τo Durban, την περιοχή της φυλής δηλαδή, στην Νότια Αφρική.
• Το συγκεκριμένο βίντεο δημοσιεύτηκε στο Youtube πριν 9 χρόνια όμως δεν ξέρουμε ακριβή ημερομηνία.
• Βιντεοσκοπήθηκε από την Tekweni TV Productions, μια τηλεοπτική εταιρεία που βασίζεται στην πόλη τoυ Durban.

Ποιες είναι κάποιες πληροφορίες για τo Durban;

To Durban είναι η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Νοτίου Αφρικής. Ωστόσο, πέρα από λιμάνι, το Durban, αποτελεί έναν πολύ τουριστικό προορισμό. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είχε 3,2 εκατομμύρια κατοίκους. Τέλος, κάποιες έρευνες διαπιστώνουν ότι το Durban κατοικείται από το 100.000 π. Χ.

Ποιες είναι κάποιες πληροφορίες για τους Zulu;

Οι Ζουλού είναι το πιο πολυπληθές έθνος της Νότιας Αφρικής. Μέλη των Ζουλού ζουν επίσης στη Ζιμπάμπουε, τη Ζάμπια και τη Μοζαμβίκη. Η γλώσσα τους, η ισιζουλού, είναι γλώσσα προέλευσης Μπαντού. Η γλώσσα ισιζούλου είναι η πιο διαδεδομένη γλώσσα στην περιοχή, με αμέσως επόμενη τη Σέσοτο. Οι Ζουλού παίζουν σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή της Νοτίου Αφρικής.

Tί παρουσιάζει το βίντεο; Ποιος είναι ο χορός που βλέπουμε;

Το βίντεο μας δείχνει μια επίδειξη επαγγελματιών του φυλετικού χορού γυναικών και ανδρών των Ζουλού. Οι χορευτές εκείνοι παρουσιάζουν παραδοσιακό φυλετικό χορό των Ζουλού, μοναδικό στη Νότια Αφρική. Ο χορός τους, είναι σαν να είναι ερώτηση-απάντηση και σε ορισμένα σημεία βγαίνει ένας ένας χορευτής και κάνει διάφορες έντονες κινήσεις. Τέλος, ως όργανα, χρησιμοποιούν μεγάλα τύμπανα καλυμένα με πολύχρωμα υφάσματα.

Ποια είναι η εμφάνισή τους;

Οι Ζουλού φορούν κυρίως ανοιχτόχρωμα ρούχα, με φτερά. Χαρακτηριστικό στην ενδυμασία των γυναικών και των αντρών είναι ότι δεν φορούν μπλούζες. Τέλος πολλές φορές κρατούν κοντάρια για τις χορογραφίες τους. Αυτά ήταν κάποια πράγματα που έμαθα και έψαξα για αυτή την εργασία! Ήταν χαρά μου καθώς έμαθα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα μέσα από αυτή!

Σύνδεσμοι

wiki-Ζουλού

Wiki-Ντέρμπαν

Δημοκρατία της Γουινέας: Μουσικά όργανα

Ν. Ν. (Β Θεάτρου), 14 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Les Percussions de Kouroussa

• Τίτλος: Les Percussions de Kouroussa
• Χώρα: Δημοκρατία της Γουινέας
• Έτος παραγωγής: 2018

Δημοκρατία της Γουινέας

Η Δημοκρατία της Γουινέας (γαλλικά: République de Guinée) είναι χώρα στην Δυτική Αφρική με έκταση 245.857 τ.χλμ. και πληθυσμό 12.907.395 κατοίκους. Δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό, συνορεύει βορειοδυτικά με τη Γουινέα-Μπισσάου, βόρεια με τη Σενεγάλη, βόρεια και βορειοανατολικά με το Μάλι, νοτιοανατολικά με την Ακτή Ελεφαντοστού, νότια με τη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε. Πρωτεύουσα είναι το Κονακρί.

Δημοφιλή μουσικά όργανα

Παραδοσιακά, τα δημοφιλή όργανα της Γουινέας περιλαμβάνουν το ngoni, μακρινό συγγενή του μπάντζο, και το balafon. Η kora, μια διασταύρωση άρπας και λαούτου, είναι επίσης ευρέως διαδεδομένη. Άλλη δημοφιλής λαϊκή μουσική χρησιμοποιεί το κυλινδρικό Dunun σε συνδυασμό με το Djembe σε σχήμα κύλικας.

Το βίντεο

Το βίντεο παρουσιάζει μια παράδοση που αφορά τις αγροτικές εργασίες. Την προηγούμενη μέρα της Κάσα (της ημέρας που οι χωρικοί πάνε να δουλέψουν σε ένα χωράφι), οι εργάτες πηγαίνουν στον ιδιοκτήτη του χωραφιού και του παίζουν αρκετούς ρυθμούς για να επιβεβαιώσουν την Κάσα της επόμενης μέρας. Χωρίς αυτή την επιβεβαίωση δε μπορεί να ξεκινήσει η Κάσα. Κατά τη διάρκεια αυτού του Kassa Oura Bla, θα ακούσουμε το “Kassa G’bè”, τον βασικό ρυθμό, τον πρόδρομο, στη συνέχεια το “Ikan Koro Kassa Kinita”, που ακούγεται όταν ο ιδιοκτήτης του χωραφιού παίρνει το γεύμα μαζί τους και όπου πρέπει όλοι να φάνε με σεβασμό στη θέση τους και κανείς να μην πάρει το ρύζι του άλλου. Τέλος το “Banton Fadiman”, που προορίζεται για τους 4 δυνατούς άντρες (Konkobas), που πηγαίνουν στο χωράφι το πρωί πριν από όλους και πριν την ανατολή του ηλίου σύμφωνα με ένα προγονικό τελετουργικό, για να απομακρύνουν τη βροχή καθώς και κακά πνεύματα σε όλη την Κάσα.

Στο βίντεο βρίσκουμε στοιχεία της Αφρικανικής μουσικής. Μια μουσική τελετή που αφορά την καθημερινότητα, η οποία βασίζεται σε κρουστά όργανα που είναι διαδεδομένα στην Αφρικανική μουσική παράδοση.

Πηγές

Les Percussions de Kouroussa - YouTube

Music of Ethiopia - Wikipedia

Γουινέα - Βικιπαίδεια

Νότια Αφρική: Παραδοσιακή μουσική

Ρ. Ε.-Χ. (Β Θεάτρου), 19 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: TRADITIONAL SOUTH AFRICAN FOLK MUSIC!! | Shosholoza

• Tο βίντεο έχει γυριστεί και έχει λάβει χώρα σε μία παραδοσιακή γιορτή στο Κέιπ Τάουν. Το Κέιπ Τάουν είναι η νομοθετική πρωτεύουσα και η τρίτη σε πληθυσμό πόλη της Νότιας Αφρικής.
• Aνέβηκε στο διαδίκτυο στις 25/9/2014.
• Το τραγούδι που τραγουδάνε λέγεται «Shosholoza».

Γενικά για την μουσική της Αφρικής

Η αφρικάνικη μουσική αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής ως κομμάτι θρησκευτικών τελετών, εορτασμών και κοινωνικών ιεροτελεστιών. Είναι στενά συνδεδεμένη με τα πιο σημαντικά γεγονότα της καθημερινότητας των ανθρώπων. Ιδιαίτερα όσον αφορά τη μουσική, μόλις από τα μέσα του 20ου αιώνα κατέστη δυνατή μία προσέγγιση της αφρικανικής μουσικής σε βάθος εκ μέρους των Δυτικών μουσικολόγων, γεγονός που προκάλεσε στον Δυτικό μουσικό κόσμο έκπληξη, τόσο για τον ρυθμικό πλούτο όσο και για την σχέση της μουσικής με την κοινότητα. Πράγματι, πέρα από τα επιμέρους στοιχεία τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, η μουσική της Αφρικής πρέπει να θεωρηθεί, χωρίς καμία αμφιβολία, ένα κοινωνικό γεγονός, όχι μόνον ως προς την αισθητική της απόλαυση όσο και ως προς την χρήση και τη δημιουργία της.

Σχετικά με το βίντεο

Το βίντεο απεικονίζει 15 άτομα, που όλα είναι άντρες. Παράγουν μουσική σε μια γιορτή , που οι γύρω άνθρωποι τρώνε και απολαμβάνουν την μελωδία.

Μουσική

Αυτό το τραγούδι γίνεται με ερωταπαντήσεις. Κάποιοι από αυτούς ρωτάνε κάτι και οι άλλοι τους απαντούν ρυθμικά δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο αυτό το τραγούδι. Οι ερωταπαντήσεις δεν παρατηρούνται μόνο στο συγκεκριμένο βίντεο άλλα είναι χαρακτηριστικό της Αφρικανικής μουσικής.

Επίσης, βλέπουμε ότι δεν χρησιμοποιούν κάποιο όργανο. Αντιθέτως προσπαθούν να παράγουν μια μελωδία χτυπώντας τα χέρια τους πάνω στα πόδια τους και κάνοντας παλαμάκια.

Τέλος, ο ρυθμός αυτός και η μελωδία συνοδεύονται από κινήσεις των τραγουδιστών. Ανεβάζουν το ένα τους πόδι μέχρι το κεφάλι τους και σε κάποια σημεία του βίντεο το κάνουν παρατεταμένα.

Επιλογή βίντεο

Αυτό το βίντεο το επέλεξα επειδή η μουσική που συνοδευόταν από τις κινήσεις των τραγουδιστών-χορευτών μου κέντρισαν το ενδιαφέρον. Μπορεί να μην είναι σε έναν παραδοσιακό χώρο ή σε ένα χωριό αλλά η μουσική που περιέχεται στο βίντεο είναι αρκετά χαρακτηριστική για εκείνον τον τόπο, αφού όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω υπάρχουν οι ερωταπαντήσεις.

Επίλογος -Συμπεράσματα

Κάνοντας και προετοιμάζοντας αυτήν την εργασία μπήκα στον κόσμο της Αφρικής, έμαθα για αυτήν και τον πολιτισμό της. Τα πολιτιστικά στοιχεία της χώρας αυτής πράγματι με εντυπωσίασαν. Όλες αυτές οι ξεχωριστές μελωδίες και τα τραγούδια με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχουν και άλλες μελωδίες και να δω πέρα από τα γλυκά σύνορα της Ελληνικής και Αγγλικής μουσικής που συνηθίζω να ακούω. Άκουσα ένα άλλο είδος μουσικής που με συνάρπασε πάρα πολύ.

Σύνδεσμοι

https://www.pemptousia.gr/2021/04/mousika-taxidia…

https://el.wikipedia.org/wiki/Μποτσουάνα

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2300/Mousiki_B-Gymnasiou…

Tόγκο: Χορός

Φ. Α. (Β Θεάτρου), 18 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Spectacle de danse et chants à Assahoun - Togo. Women dancing in Sud Togo

Το παραπάνω βίντεο είναι από το Togo της Αφρικής, ανεβασμένο από το 2012. Από ότι καταλαβαίνουμε βλέποντάς το, είναι τραβηγμένο από ένα τουρίστα. Ακριβώς πίσω από τον γυναικείο χορό βλέπουμε και την ομάδα που παίζει μουσική. Είναι οι Χοροί και τραγούδια μιας ομάδας κινουμένων σχεδίων από την Badja που εκτίθεται στο Assahoun, στο Νότιο Τόγκο.

Το Τόγκο, είναι χώρα της δυτικής Αφρικής, που συνορεύει με την Γκάνα  στα δυτικά, με το Μπενίν ανατολικά και την Μπουρκίνα Φάσο βόρεια. Στο νότο βρέχεται από τον κόλπο της Γουινέας πληθυσμό 7.886.000 κατοίκων. Ο χορός ξεκίνησε το μουσικό και καλλιτεχνικό ταξίδι το 1940 στη Γαλλία αλλά η ιστορία άρχισε πολύ νωρίτερα στο Τόγκο στη Δυτική Αφρική. Όλες οι γενιές μεγάλωσαν μαζί με διαφορετικό χορό, παραμύθια, ακούγοντας διάφορα μουσικά είδη τα οποία επηρέασαν τη μουσική τους. Το βίντεο που επέλεξα αφορά σε μια ομάδα από γυναίκες χορεύτριες που έχουν πάει σε εκείνη την περιοχή προφανώς για μια κλειστή εκδήλωση. Αυτή η τελετή δεν είναι γνωστή στην Ευρώπη. Ένα άλλο παρόμοιο βίντεο που υπάρχει στο YouTube από τον ίδιο δημιουργό είναι αυτό: Agdabza : togo music and dance

Τα όργανα που χρησιμοποιούνε στο πρώτο βίντεο είναι:

1. Djembe: είναι ένα τύμπανο καλυμμένο με σχοινί που παίζεται με γυμνά χέρια, αρχικά ξεκίνησε από τη Δυτική Αφρική.

2. Mbira: είναι ένα λαϊκό όργανο από την Αφρική συνήθως ονομάζετε πιάνο του αντίχειρα.

3. Bass drum :μεγάλο αφρικάνικο τύμπανο στο οποίο υπάρχει τεντωμένη μεμβράνη, που παίζεται με τα χέρια.

Το Agbadza είναι μια μουσική και χορός που εξελίχθηκε από την εποχή του πολέμου σε έναν πολύ δημοφιλή ψυχαγωγικό χορό. Προήλθε από έναν πολύ παλιό πολεμικό χορό που ονομαζόταν Atrikpui και συνήθως εκτελείται από τους λαούς των Προβατίνων της περιοχής Βόλτα της Γκάνας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Χογκμπεττσότσο, μιας γιορτής από τον λαό Anlo Ewe. 1. Ο χορός έχει πέντε κινήσεις κατά την εκτέλεσή του, Banyinyi που είναι μια σύντομη εισαγωγή στην προσευχή προς τους θεούς και τους προγόνους.

2. Vutsortsor που είναι ο κύριος χορός.

3. Adzo- που είναι λιγότερο ενεργητικός και μόνο ο κύριος είναι φτιαγμένος για τύμπανα.

Η μουσική είναι έντονη και ασταμάτητη, σε κάποια σημεία είναι ποιο απλή και έχει ήρεμο ρυθμό ενώ σε κάποια άλλα γρήγορο και έχει γρήγορο ρυθμό γενικά τα όργανα είναι συγχρονισμένα και φαίνεται ότι το κομμάτι της μουσικής είναι δουλεμένο.

Επίλογος

Χορός και οι πληροφορίες που βρήκα για το χορός του Togo ήταν πραγματικά πολύ ενδιαφέρον μας μάγεψαν σε μια άλλη ποιο απλή εποχή, αυτά που καταλάβαμε μέσα από αυτήν την εργασία είναι κάποιες γενικές πληροφορίες για το Togo (πχ. Χορός -πολιτισμός), μουσικά παραδοσιακά όργανα Αφρικής κ.α. Η εργασία αυτή ήταν λίγο δύσκολη στο να βρεις υλικό και να το επεξεργαστής παρόλα αυτά άξιζε τον κόπο.

Πήγες :

Βικιπαίδεια

Ακτή Ελεφαντοστού, Bouaflé: Guro

Χ. Π. (Β Θεάτρου), 15 Δεκεμβρίου 2021

Βίντεο: Zaouli de Bouafla

• Τόπος: Ακτή του Ελεφαντοστού
• Έτος: 2017
• Κανάλι: KWENI TV

Ακτή Ελεφαντοστού, Bouaflé

Η Ακτή Ελεφαντοστού (επίσημη γλώσσα γαλλικά: République de Côte d’Ivoire) είναι χώρα της δυτικής Αφρικής με έκταση 322.460 τ. χλμ. και πληθυσμό 26.453.542 κατοίκους σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2020. Συνορεύει στα ανατολικά με την Γκάνα, στα βόρεια με την Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι, στα δυτικά με τη Γουινέα και τη Λιβερία και βρέχεται στα νότια από τον κόλπο της Γουινέας. Πρωτεύουσα της χώρας είναι η Γιαμουσσούκρο, ενώ μεγαλύτερη πόλη και οικονομική πρωτεύουσα είναι το Αμπιτζάν. Η χώρα τα τελευταία χρόνια σπαράσσεται από εμφυλίους και πραξικοπήματα. Το Bouaflé είναι μια πόλη στην κεντρική Ακτή Ελεφαντοστού. Αποτελεί υπο-νομό και έδρα του Τμήματος Μπουαφλέ. Είναι επίσης η έδρα της περιοχής Marahoué στην περιοχή. Ο πληθυσμός αποτελείται από Baoulé, Γκουρό και Yohouré.

Guro

Οι Guro ζουν μέσα στη σαβάνα και το δάσος, μεταξύ των Ανθρώπων Baule και Yaure στα δυτικά, των Malinke στα βόρεια, και των Bete, We στα νότια. Μετανάστευσαν από το βορρά κατά τον 16ο αιώνα. Αρχικά ονομάζονταν «Kweni», αλλά μεταξύ του 1906-1912 αποικήθηκαν βίαια από τους εισβολείς Γάλλους αποικιοκράτες που τους έδωσαν το Baule όνομα «Guro». Τα χωριά Guro έχουν στρογγυλές κατοικίες στη βόρεια περιοχή και ορθογώνιες στη νότια. Εκεί η ζωή ρυθμίζεται από ένα συμβούλιο γερόντων που εκπροσωπούν κάθε κύρια οικογένεια και τις μυστικές κοινωνίες. Οι καλλιέργειες τους περιλαμβάνουν βαμβάκι, ρύζι, καφέ και κακάο, όπου οι άντρες καθαρίζουν τη γη και οι γυναίκες τη φυτεύουν.

Οι μάσκες των Guro

Οι Guro είναι ιδιαίτερα γνωστοί για τις μάσκες τους. Μπορούμε να διακρίνουμε τρία διαφορετικά περιφερικά στυλ μάσκας: Στη δυτική περιοχή, οι μάσκες προσώπου έχουν εξαιρετικά μυτερά πηγούνια, προεξέχοντα στόματα, μακριές γραμμικές μύτες, διογκωμένα κεκλιμένα μάτια και λείο στρογγυλό μέτωπο που μερικές φορές κοσμείται με εγχαράξεις/scarifications. Έχουν αποτροπαϊκή λειτουργία και χρησιμοποιούνται από έναν κριτή όταν τιμωρείται κάποιος ένοχος.

Το νότιο στυλ επηρεάζεται από τις γειτονικές εθνοτικές ομάδες Bete. Οι μάσκες τους διακρίνονται από μια ανθρώπινη φυσιογνωμία, εγχαράξεις στα μηλίγγια, τριγωνική μύτη και τρυπημένα μάτια που περιβάλλονται από εγχάρακτες ρυτίδες. Οι μάσκες «Dpe» είτε με τη μορφή ενός ανθρώπου, είτε με τη μορφή μιας αντιλόπης ή το κεφάλι ενός ελέφαντα, τείνουν να χρησιμοποιούνται στις κηδείες των αρχηγών και τις βλέπουν μόνο οι άνδρες. Στη βόρεια περιοχή, σκαλίζουν τέσσερις κύριους τύπους τελετουργικών μασκών: Η μάσκα-κράνος «Gye» αντιπροσωπεύει μια αντιλόπη και εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ μνήμης. Τρεις άλλες μάσκες εμφανίζονται ταυτόχρονα κατά τη διάρκεια της τελετών ψυχαγωγίας και ανήκουν σε μια καθορισμένη οικογένεια. Η μάσκα προσώπου «Zambe» αντιπροσωπεύει ακόμα μια σχηματοποιημένη αντιλόπη. Η μάσκα προσώπου «Gu» μοιάζει με το πρόσωπο μιας κομψής γυναίκας με εγχαράξεις στο μέτωπο και μια περίτεχνη συμπεριφορά που ενσωματώνει μερικά σύμβολα-φυλακτά. Η μάσκα προσώπου «Zauli» παίρνει τη στυλιζαρισμένη μορφή του κεφαλιού μιας αντιλόπης με σωληνοειδή μάτια, ένα ζευγάρι κέρατα και ένα τετράγωνο σαν στόμα. Επίσης, οι καλλιτέχνες Guro σκαλίζουν ειδώλια ύψους 20 έως 80 εκατοστών που εμφανίζονται είτε κατά τη διάρκεια μιας τελετής ψυχαγωγίας στο κεφάλι ενός χορευτή, είτε φυλάσσονται ως ιερές φιγούρες στα σπίτια. Αυτά τα όρθια αγαλματάκια έχουν τα χέρια στους γοφούς τους και κεφάλια με χαρακτηριστικά παρόμοια όπως οι μάσκες. Άλλα αντικείμενα με διακόσμηση είναι οι ξύλινες τροχαλίες και τα κουτάλια με ανθρώπινα πρόσωπα ή πρόσωπα ζώων.

Βίντεο

Στο παραπάνω βίντεο παρακολουθούμε το χορό Ζαουλί με την χαρακτηριστική μάσκα που έχει έντονα χρώματα και λέγεται ότι αντιπροσωπεύει μια γυναίκα που εμφανίζεται στον θρύλο ενός ιερού δάσους. Κάθε μάσκα Ζαουλί μπορεί να πάρει έως και έξι ημέρες για να σκαλιστεί. Κατασκευασμένη από ξύλο Yaranza, η διαδικασία είναι μυστική, ο κάθε τεχνίτης χρησιμοποιεί τη δική του προσέγγιση. Η ενδυμασία αποτελείται από χορτάρινη φούστα σε έντονες αποχρώσεις ενώ στο κεφάλι του φοράει ένα πρωτότυπο μαντήλι – καπέλο. Στα πόδια διακρίνονται φούντες ίδιες με εκείνες της φούστας του, και γύρω από τους αστραγάλους του υπάρχουν κουδουνάκια (toca), τα οποία βγάζουν ένα ήχο σαν ντέφι. Στους καρπούς του ίδιες φούντες με αυτές των ποδιών ενώ στα χέρια κρατάει ξύλινες λαβές οι οποίες καταλήγουν σε φτερά, η κίνηση που κάνει με αυτές μας δίνει την εντύπωση ότι προσπαθεί να διώξει την κακή ενέργεια. Ο χορός είναι γρήγορος και έξαλλος, ο μασκοφόρος χορευτής ανακατεύει σκόνη κάτω από τα πόδια του. Προκαλούμενος να συνεχίσει τον ρυθμό από τον χορευτικό του παρτενέρ, είναι μια υπεράνθρωπη προσπάθεια που καθοδηγείται από τα πνεύματα. Κάπου πίσω από τον χορευτή υπάρχουν οι μουσικοί. Τα όργανα που έχουν είναι τύμπανα μεγάλα (djembe) που τα χτυπούν με τα χέρια και μικρά που τα χτυπούν με ξύλα. Δίπλα στα μεγάλα τύμπανα ένα περίεργο τύμπανο σαν κορμός δέντρου με σχισμές και από πίσω οι μουσικοί με τις φλογέρες οι οποίες παράγουν ένα ήχο σαν κόρνα. Το βίντεο είναι τραβηγμένο το 2017 από την KWENI TV στα πλαίσια κάποιου φεστιβάλ από τα πολλά που πραγματοποιούνται κάθε εβδομάδα στις κοινότητες των Guros και τα οποία αποσκοπούν στη διασφάλιση της μετάδοσης και βιωσιμότητας του Ζαουλί.

Επίλογος

Ως έναυσμα στο να επιλέξω τη συγκριμένη φυλή καθώς και τον χορό Ζαουλί στάθηκε μια διαφήμιση στην τηλεόραση. Όταν είδα τον χορό αυτό και αργότερα μου ανατέθηκε αυτή η εργασία το μυαλό μου πήγε κατευθείαν στον συγκεκριμένο χορό. Έτσι άρχισε το μεγάλο ταξίδι στα βίντεο του youtube και η αναζήτηση στοιχείων μέσω της Wikipedia καθώς και άλλων ιστότοπων που με βοήθησαν στο να βρω πληροφορίες για αυτόν τον χορό. Μαζεύοντας όλα αυτά τα στοιχεία γοητεύθηκα από τη ζωή αυτών των ανθρώπων που παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα τους, αντλούν κουράγιο και δύναμη μέσα από την παράδοσή τους. Μια παράδοση που προσπαθούν να διατηρήσουν ζωντανή και να διαδώσουν στις επόμενες γενιές μέσα από τον ρυθμό της μουσικής και του χορού τους.

Πηγές:

1. Wikipedia (πληροφορίες για το Bouafle και την Ακτή Ελεφαντοστού)

2. Eduportal.gr (πληροφορίες για την αφρικανική τέχνη)

3. Χ. Π. (Βίντεο και επίλογος)